Τζάκι: Για να μη γίνει η θαλπωρή τραγωδία

Χαράλαμπος Ζαφειρίου. Τζάκι μία λέξη χίλιες όμορφες εικόνες και μία καταστροφής, γιατί;

Εδώ και αρκετά χρόνια το τζάκι ξαναμπήκε στα σπίτια μας σαν διακοσμητικό στοιχείο, στοιχείο οικογενειακής γαλήνης, αλλά και απόλαυσης με τη παλιοπαρέα.Η ανάλγητη φορολογική πολιτική στα καύσιμα άρχισε να μετατρέπει το τζάκι, το κοινό τζάκι, σε συστηματική θερμαντική μονάδα του σπιτιού με πολύ άσχημα αποτελέσματα τον περσινό χειμώνα.
  Μια καινούργια λέξη στο λεξιλόγιο μας ΚΡΕΟΖΟΤΟ
  Καίγοντας οποιοδήποτε υλικό παράγεται καπνός αλλά και κρεόζοτο . Το κρεόζοτο το βρίσκουμε μέσα στη καμινάδα σε τρεις μορφές - στάδια  Η μορφή που συνήθως ονομάζουμε καπνιά και είναι υπό μορφή σκόνης.

• Το δεύτερο στάδιο έχει μορφή χονδρών κόκκων με πόρους.
• Το τρίτο στάδιο έχει μορφή – υφή γυαλιού, το υλικό έχει κρυσταλοποιηθεί.

  Από το ένα στάδιο στο άλλο το υλικό περνά λόγω των μεγάλων εναλλαγών θερμοκρασίας στο τζάκι από σβησμένο – αναμμένο – σβησμένο και πάλι από την αρχή. Το κρεόζοτο είναι το τρίτο στάδιο και αφαιρείται πολύ δύσκολα από τα τοιχώματα της καμινάδας.
  Το κρεόζοτο είναι ένα λίαν εύφλεκτο υλικό και η ανάφλεξή του έχει σαν αποτέλεσμα πυρκαγιά που δεν αντιμετωπίζεται και απαιτεί την επέμβαση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Γιατί;
  Διότι καιόμενο αναπτύσσει θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 1500^ο Κελσίου, θερμοκρασίες που διαβρώνουν – ασβεστοποιούν τα υλικά της καμινάδας, και

• καιόμενο διογκώνεται απότομα σπάει την καμινάδα προκαλώντας ζημιές μεγάλου κόστους, αλλά και μέσα από τα κομμάτια φλόγες και καπνός ξεπετιούνται
• έτοιμα να πυροδοτήσουν γενικευμένη πυρκαγιά στο σπίτι.

  Πως θα κινδυνέψω λιγότερο;
  Καθαρίζω την καμινάδα μου κάθε χρόνο και χρησιμοποιώ ορυκτούς καταλύτες (υλικά που διαβρώνουν το κρεόζοτο και το αδρανοποιούν σε μεγάλο βαθμό. Δυστυχώς τους βρίσκουμε μόνο σε εξειδικευμένα καταστήματα οι μάντρες ξύλων αγνοούν ακόμα και τις λέξεις).

• Χρησιμοποιώ ξερά ξύλα (άλλο δύσκολο υλικό να βρεθεί πλέον). Στα βρεγμένα από βροχή ξύλα αλλάζει το βάρος τους προσωρινά τα ξερά ξύλα είναι αυτά που έχουν χάσει τους χυμούς τους δηλαδή ή είναι κομμένα πριν από 2 – 3 χρόνια ή προέρχονται από ξηραντήριο. Μην ξεχνάτε και τη λύση της «μπριγκέτας» έχει μόνο 15% υγρασία έναντι 40% του ξύλου παρότι πιο ακριβή συμφέρει. Οι «ξυλομαντράδες» θα σας ειρωνευτούν αλλά δεν πρέπει να σας πείσουν. 
• Χρησιμοποιώ κατά προτίμηση ξύλα που δεν έχουν ρετσίνι.
• Δεν αφήνω το τζάκι να σιγοκαίει διότι παράγεται περισσότερος καπνός και το ρεύμα αέρας μέσα στη καμινάδα είναι μικρό με αποτέλεσμα να κρυώνουν τα καυσαέρια και να μην φτάνουν στη κορυφή της καμινάδας αλλά να συσσωρεύονται στα τοιχώματα.
• Δεν καίω «σκουπίδια» (πλαστικά, συσκευασίες, κλπ) διότι επιπλέον μολύνω το περιβάλλον.
• Δεν ψήνω … καλά … όσο το δυνατόν λιγότερο.
• Υπάρχουν ακόμη δύο παράγοντες που επηρεάζουν τη ταχύτερη δημιουργία κρεόζοτου αλλά γι αυτούς δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά, μια καμινάδα χωρίς μόνωση κρυώνει πιο γρήγορα τα καυσαέρια και κατασκευαστικές ατέλειες ή ανωμαλίες όπως γωνίες, κλπ.

  Λίγες απλές ενέργειες και πληροφορίες ώστε αν έρθουν οι πυροσβέστες στο σπίτι σας να είναι γιατί τους προσκαλέσατε σε γιορτή.
 http://www.environment.gr/magazine/index.php/topoi/portorafti/item/937-babis-tzaki