.ΤΡΟΠΟΙ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΑΖΑΣ


Δυνάμεις που μπορεί να οδηγήσουν τις κοινωνίες στο χάος – Δημηουργία προβλημάτων για μετέπειτα προσφορά λύσεων – Πως γίνεται η χειραγώγηση της μάζας Με κύριο όπλο-εργαλείο την τηλεόραση και στην συνέχεια το αναπτυσσόμενο Διαδίκτυο, ο τεχνικές χειραγώγησηςκαταλαμβάνουν σταδιακά ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του επικοινωνιακού χώρου και βεβαίως πλήττουν καίρια την πληροφόρηση και την επικοινωνία ως μέσο διανθρώπινων σχέσεων.Ακόμα χειρότερα, συμβάλλουν στο να εντείνεται η σύγχυση μεταξύ πληροφορίας και επικοινωνίας, με αποτέλεσμα οι αποδέκτες, δηλαδή το ευρύ κοινό, να βρίσκονται μονίμως σε σύγχυση. Συμπληρωματικά, θα προσθέταμε ότι οι τεχνικές χειραγώγησης είναι σήμερα και ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι υγιείς και κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις. Ποιες είναι λοιπόν οι στρατηγικές και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται;
1. Η στρατηγική του αντιπερισπασμού
Πολύ σημαντικό στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου, η στρατηγική του αντιπερισπασμού έγκειται στο να εκτρέπεται η προσοχή της κοινής γνώμης, από σοβαρά θέματα που ακονίζουν την κριτική σκέψη, σε ήσσονος σημασίας προβλήματα ή σε συναισθηματικές υπεραπλουστεύσεις. Η απώτερη λογική της στρατηγικής αυτής επιδιώκει την απομάκρυνση του κοινού από πηγές γνώσεων ικανών να εμπλουτίσουν τον προβληματισμό του και να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για περαιτέρω αναζητήσεις. «Το κοινό πρέπει να ασχολείται με όλο και πιο ασήμαντα πράγματα, για να είναι περισσότερο ευάλωτο στον λαϊκισμό και την ακρισία», αναφέρει ο Τιερρύ Βολτόν στο εγχειρίδιό του «Σιωπηρά Όπλα για Ήσυχους Πολέμους».
2. Δημιουργία προβλημάτων για μετέπειτα προσφορά λύσεων
Η μέθοδος αυτή αποκαλείται «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργείται μία «κατάσταση» η οποία μπορεί να προκαλέσει τις αντιδράσεις του κοινού σε βαθμό τέτοιον ώστε το τελευταίο να είναι έτοιμο να δεχθεί λήψεις μέτρων που θα είναι και η λύση. Κατά κανόνα, η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται με απώτερο στόχο την μέσω γεγονότων βίας, για παράδειγμα, επέκταση του κρατικού ελέγχου στην ιδιωτική σφαίρα. Κλασσική στην Ελλάδα είναι η περίπτωση της περίφημης Λίστας Λαγκάρντ, η οποία χρησιμοποιήθηκε για να κατασυκοφαντηθούν συγκεκριμένα πρόσωπα και έτσι να περάσουν απαρατήρητοι μεγάλοι επώνυμοι φοροφυγάδες, άμεσα διαπλεκόμενοι με την πολιτική.
3. Η στρατηγική του παιδισμού
Κατά κανόνα, οι πολιτικοί –και όχι λίγοι τηλεαστέρες– τρέφουν βαθύτατη απέχθεια προς το κοινό και θεωρούν εντελώς υποτιμημένη την νοημοσύνη του. Έτσι, απευθύνονται σε αυτό ωσάν να είχαν απέναντι διανοητικά αναπήρους ή παιδιά πολύ μικρής ηλικίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις περισσότερες πολιτικές διαφημίσεις, αλλά και με αρκετά εμπορικού περιεχομένου διαφημιστικά μηνύματα.
4. Συναισθηματική φόρτιση
Οι περισσότεροι ψυχολόγοι αναγνωρίζουν ότι η καλύτερη στρατηγική για να περάσει στο ευρύ κοινό ο ανορθολογισμός και να εκδιωχθεί η κριτική σκέψη είναι η συναισθηματική φόρτιση. Η τελευταία, συνήθως συνοδεύεται και από «εμπόριο τρόμου», δαιμονοποίηση ιδεών, πρακτικών, συστημάτων και κοινωνικών ομάδων, καθώς βέβαια και από ακατάσχετη αποπροσανατολιστική λογοδιάρροια.
5. Η καλλιέργεια άγνοιας και βλακείας
Όσο λιγότερα γνωρίζει το κοινό τόσο το καλύτερο, είναι η πάγια αρχή πολιτικών και σημαντικών ληπτών αποφάσεων. Στην βάση της λογικής αυτής, οι πολιτικές και άλλες ελίτ έχουν κάθε λόγο, στο επίπεδο της δημόσιας εκπαίδευσης, να καλλιεργούν την χαμηλότερη δυνατή πρόσβαση στις πηγές των γνώσεων. Όσο πιο χαμηλός είναι ο δείκτης πρόσβασης, τόσο οι κοινωνίες απομακρύνονται από τις λήψεις σημαντικών αποφάσεων που τις αφορούν και γίνονται ευάλωτες στην καλλιέργεια του φόβου. Συμβαίνει, όμως, οι φοβικές κοινωνίες να ζητούν πάντα περισσότερη προστασία –γεγονός που τούς αφαιρεί κάθε ικμάδα αυτόνομης κοινωνικής παρουσίας και δημιουργίας. «Σταδιακά, οι κοινωνίες αυτές απομακρύνονται από την καθαρή σκέψη και έτσι βλέπουμε περιπτώσεις εκατομμυρίων ατόμων να υποστηρίζουν ανοησίες τις οποίες εκλαμβάνουν ως αλήθειες», λέει ο Ελβετός φιλόσοφος Ρολφ Ντομπέλι. Προκύπτουν έτσι κοινωνίες βεβαιοτήτων, οι οποίες υφίστανται αυτό που ο Ντομπέλι αποκαλεί πλάνη της επιβεβαίωσης.
6. Το βασίλειο της μετριότητας
Ο Βλαδίμηρος Λένιν και ο Γκαίμπελς συμφωνούσαν στο γεγονός ότι, όσο πιο μέτριοι και αποπροσανατολισμένοι ήσαν οι λαοί, τόσο ισχυρότεροι θα ήσαν οι εξουσιαστές τους. Εξάλλου, ο Λένιν ήταν αυτός που είχε αναπτύξει την ανάγκη της «πρωτοπορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος έως ότου χειραφετηθεί η εργατική τάξη»! Ο Γκαίμπελς είχε πάει μακρύτερα την θεωρία αυτή –αυτός ήταν δε που πρότεινε στον Χίτλερ την δημιουργία «εχθρών», εν προκειμένω τους Εβραίους, από τους οποίους οι ναζί θα προστάτευαν την αρεία φυλή. Έτσι, οι διωγμοί των Εβραίων αρχικά μετατράπηκαν σε θέαμα, το οποίο ήταν ότι καλύτερο μπορούσαν να προσφέρουν οι εθνικοσοσιαλιστές σε έναν λαό που αναζητούσε αποδιοπομπαίους τράγους. Ο πόλεμος και τα κρεματόρια ήταν το επόμενο βήμα.
7. Ο φόβος και η κυριαρχία του
Η βιβλιογραφία για τις φοβικές κοινωνίες είναι υπεράφθονη και το τελικό συμπέρασμα των διαφόρων κοινωνιολόγων, ψυχολόγων αλλά και φιλοσόφων που αναφέρονται σε αυτές είναι ότι ο φόβος και η διάχυσή του αποτελεί μία νέα μορφή εξουσίας. Θα προσθέταμε, από την δική μας σκοπιά, ότι αν αναγάγουμε το συναίσθημα αυτό στον Καρλ Πόππερ, εύκολα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο φόβος είναι η σύγχρονη έκφραση αντιελευθερίας. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι η αρνητική παράδοση απέναντι στον φόβο εγκαινιάστηκε από τον Πλάτωνα, ο οποίος όριζε ως αρετή την ικανότητα αντίστασης σε ό,τι πιστεύουμε ή επιθυμούμε όταν βρισκόμαστε «εν φόβοις». Ωστόσο, ο υπογράφων, αναφερόμενος στον φόβο ως μορφή εξουσίας, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι η αναγωγή των όψεων ενός συναισθήματος σε μία μόνον ερμηνευτική διάσταση είναι ατελής, καθ’ όσον υπάρχουν και μορφές φόβου –ο σωματικός, για παράδειγμα– που δεν μπορούν να αγνοηθούν.
Τέλος, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι, με την ταχύτατη διάδοση του Διαδικτύου και των νέων ψηφιακών μέσων επικοινωνίας, σταδιακά θα αλλάζουν και οι μορφές χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Καθοριστικός δε, από αυτή την οπτική γωνία, θα είναι ο ρόλος των κοινωνικών μέσων (social media), τα οποία ήδη συμβάλλουν στην δημιουργία της αποκαλούμενης καλωδιωμένης ατομικότητας. «Φεύγουμε πλέον από την εποχή των μαζικών μέσων και πάμε στην εποχή της εξατομικευμένης μαζικής επικοινωνίας –δηλαδή, καταναλώνουμε μαζικά, αλλά σε εξατομικευμένο επίπεδο. Μόνο που στην εποχή αυτής της σύγκλισης το κοινό κατακερματίζεται», λέει ο Στέλιος Παπαθανασόπουλος, καθηγητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Και με τα λόγια αυτά θέτει έναν νέο και ζωτικό προβληματισμό, που χρήζει ειδικότερης ερμηνευτικής προσεγγίσεως.

.«Στο σφυρί» η κυβερνητική υποκρισία – Λαϊκοί αγώνες για να μη γίνονται πλειστηριασμοί μάγκες.....



Ας τελειώσουμε με τα παραμύθια. Η κυβέρνηση  βγάζει «στο σφυρί» και την προσωπική περιουσία του λαού, εκτός από τη δημόσια περιουσία. Κι όταν λέμε για «περιουσία», για να μην κοροϊδευόμαστε, εννοούμε την πρώτη κατοικία, ακόμα και ανθρώπων με αναπηρία.
Σαν να μην έφτανε που βγάζει «στο σφυρί» και πρώτες κατοικίες, στέλνει και τις δυνάμεις καταστολής, όταν γίνονται λαϊκές κινητοποιήσεις, για να αποφευχθούν οι πλειστηριασμοί (π.χ στη Θεσσαλονίκη).
 Σαν να μην έφτανε που βγάζει «στο σφυρί» και πρώτες κατοικίες θέλει να παρουσιάσει τους πλειστηριασμούς σαν ταξική της επιλογή! Σε non paper που έβγαλε (και δεν το έστειλε σε όλα τα ΜΜΕ) παραδέχεται ότι γίνονται πλειστηριασμοί αλλά για τους …πλούσιους (για ακίνητα μεγάλης αξίας). Ας δούμε έναν πίνακα τώρα. Με το κόκκινο πλαίσιο είναι ορισμένες ενδεικτικές «υπέρογκες» οφειλές. Μπορείτε να κρίνετε και μόνοι σας. Για περισσότερα στοιχεία του πίνακα εδώ απ’ όπου και αξιοποιήσαμε μέρος του.


Πλειστηριασμοί για κατοικίες ανθρώπων με βαριά αναπηρία 

Είναι γνωστό την Τετάρτη, 28 Σεπτεμβρίου, επιχειρήθηκε να βγει «στο σφυρί» πρώτη κατοικία ανθρώπου με βαριά αναπηρία, πατέρα παιδιού επίσης με αναπηρία, χωρίς άλλο οικονομικό πόρο ή οικονομική βοήθεια. Ο πλειστηριασμός δεν έγινε, τον μπλόκαρε λαϊκή κινητοποίηση. Αυτή η περίπτωση για την κυβέρνηση είναι …ειδική.
Η επιστολή της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία αναφέρεται στο γεγονός και ζητάει την παρέμβαση του πρωθυπουργού. Χαρακτηριστικός ο τίτλος της επιστολής: «Σταματήστε τους πλειστηριασμούς των σπιτιών των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους». Συμπληρώνει, δε, πως «η περίπτωση του συμπολίτη μας (σ.σ η περίπτωση που αναφέραμε πριν) στη Θεσσαλονίκη είναι μία από τις πολλές που έρχονται σε γνώση μας το τελευταίο διάστημα». Μέχρι το non paper της κυβέρνησης είχε κανείς την αίσθηση πως η κυβέρνηση σχεδόν …αγνοούσε το γεγονός πως γίνονται πλειστηριασμοί. Μάλλον θα ήταν εικονική πραγματικότητα πως (μόνο στα Ειρηνοδικεία της Αττικής) είχαν προγραμματιστεί, την περασμένη Τετάρτη, 26 πλειστηριασμοί (13 στο Ειρηνοδικείο Αθηνών, 1 στο Ειρηνοδικείο Αμαρουσίου, 1 στο Ειρηνοδικείο Ιλίου, 1 στο Ειρηνοδικείο Καλλιθέας, 4 στο Ειρηνοδικείο Κρωπίας, 1 στο Ειρηνοδικείο Λαυρίου, 1 στο Ειρηνοδικείο Μαραθώνα, 1 στο Ειρηνοδικείο Ν.Ιωνίας και 3 στο Ειρηνοδικείο Περιστερίου).
 Οι εκτιμήσεις, με βάση στοιχεία, για τους πλειστηριασμούς του επόμενου διαστήματος διαμορφώνουν μια εικόνα τραγική, που μόνο με τη συνέχιση και την ένταση των λαϊκών κινητοποιήσεων μπορεί να αλλάξει. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε στην εκπομπή του Ν. Μπογιόπουλου και του Μ. Κοττάκη (στον Real fm) ο Βαγγέλης Κρητικός, ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Καταναλωτών – Δανειοληπτών:
  • Έως το τέλος του 2016 από τα 5.000 κατασχετήρια που θα εκδοθούν τα 2.000 θα φτάσουν να βγουν σε πλειστηριασμό.
  • Το 2017 θα υπάρξουν 50.000 κατασχέσεις. Το 1/3 θα καταλήξει σε πλειστηριασμούς.
Για το τέλος κάποιες δηλώσεις …σχετικές από τον κ. Αλέξη Τσίπρα. Οι πρώτες στη ΔΕΘ, το 2015, μετά την υπογραφή του μνημονίου. Οι δεύτερες πιο …παλιές, λίγο πριν την πρώτη του εκλογή στη θέση του πρωθυπουργού της χώρας:

Αλ. Τσίπρας: «Δεν θα υπάρξει κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας»


Αλ. Τσίπρας: «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη»


Πηγή: imerodromos.gr