Το πετρέλαιο πλέον απλησίαστο ~ Τι συμφέρει; Ηλεκτρική θερμάστρα; Καλοριφέρ λαδιού; Αερόθερμο; Κλιματιστικό; Πέλετ; Φυσικό Αέριο;

 Η θέρμανση με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας ήταν πάντα λύση ανάγκης, ενεργειακά και οικονομικά ασύμφορη σε σύγκριση με το πετρέλαιο, και φυσικά σε σύγκριση με οποιαδήποτε εναλλακτική χαμηλότερου κόστους (ξυλόσομπα, φυσικό αέριο, pellets κλπ).Σήμερα, όμως, με την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης να αγγίζει το 1 Ευρώ ανά λίτρο, οι ισορροπίες έχουν αλλάξει: υπό προϋποθέσεις, η θέρμανση με ηλεκτρική ενέργεια είναι πλέον από παραπλήσιου έως και αρκετά χαμηλότερου κόστους σε σύγκριση με το πετρέλαιο, ειδικά μάλιστα εάν διαθέτουμε ήδη σύστημα κλιματισμού και θέλουμε να ζεστάνουμε έναν ενιαίο χώρο:

Κλασικό καλοριφέρ πετρελαίου

Σε ένα μεγάλο, διώροφο σπίτι με πολλά δωμάτια και πολυμελή οικογένεια, το πετρέλαιο παραμένει η καλύτερη λύση αφού μοιράζει καλύτερα τη δαπανώμενη ενέργεια σε ολόκληρο το σπίτι, διατηρώντας το διαρκώς ζεστό σε κάθε σημείο του. Όμως, για να μην ξοδεύουμε πετρέλαιο και χρήματα χωρίς λόγο, θα πρέπει να έχουμε καλοσυντηρημένο καυστήρα, σωστά μονωμένους σωλήνες και να έχουμε τα σώματα καθαρά και ελεύθερα από διακοσμητικά καλύμματα και εμπόδια. Οι εγκαταστάσεις τελευταίας τεχνολογίας έχουν βαθμό απόδοσης πάνω από 90%, ενώ οι παλαιοί καυστήρες 20ετίας δεν ξεπερνούν το 80%, και αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στην τσέπη μας. Η θέρμανση είναι αντίστοιχη (το σπίτι ζεσταίνεται στην ίδια τελική θερμοκρασία), όμως με έναν παλιό και κακοσυντηρημένο καυστήρα και σε ένα σπίτι με κακή θερμομόνωση, ξοδεύουμε περισσότερα λίτρα πετρελαίου για να πετύχουμε το ίδιο αποτέλεσμα.

Για να κάνουμε σημαντική οικονομία, μπορούμε να έχουμε τον θερμοστάτη μονίμως σε πιό χαμηλή θερμοκρασία (π.χ. στους 19-20 βαθμούς)και να συνδυάζουμε μιά άλλη λύση (π.χ. ένα μικρό κλιματιστικό ή ένα ηλεκτρικό θερμαντικό σώμα) για να ζεστάνουμε περισσότερο μόνο τον χώρο που μας ενδιαφέρει πιό πολύ (π.χ. δωμάτιο μωρού).

Ηλεκτρική θερμάστρα, αερόθερμο κλπ

Όλες οι πηγές που παράγουν θερμότητα με την πυράκτωση μιάς ηλεκτρικής αντίστασης ανήκουν στην ίδια κατηγορία, αφού πρακτικά μετατρέπουν σχεδόν το σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν σε θερμότητα. Εάν έχουμε μια ηλεκτρική αντίσταση ισχύος 1000W (δηλαδή 1kW), αυτό σημαίνει ότι το 1 κιλοβάτ ηλεκτρικής ισχύος μετατρέπεται σε θερμότητα: είναι μιά "τίμια" μετατροπή, αφού σε μία ώρα με ηλεκτρικό φορτίο 1kW έχεις κάψει ακριβώς μιά κιλοβατώρα ηλεκτρικού ρεύματος και έχεις ζεστάνει το δωμάτιό σου με 1 kW θερμικής ενέργειας. Αυτή η μετατροπή παλαιότερα ήταν αρκετά ακριβότερη από το πετρέλαιο, σήμερα όμως φαντάζει ελκυστική, ιδίως στις περιπτώσεις που θέλουμε να ζεστάνουμε έναν μικρό χώρο για έναν φοιτητή ή έναν συνταξιούχο. Στα θετικά της λύσης αυτής είναι και το πολύ χαμηλό κόστος αγοράς, εάν υποθέσουμε ότι το σπίτι δεν διαθέτει κανένα σύστημα θέρμανσης. Σφραγίζοντας κατά το δυνατόν τις χαραμάδες και τα κενά σε πόρτες και παράθυρα, ένας μικρός χώρος μπορεί να ζεσταθεί αρκετά ικανοποιητικά με ένα αερόθερμο ή μιά μικρή ηλεκτρική θερμάστρα, και με πραγματικό κόστος 10-20 λεπτά του Ευρώ ανά ώρα λειτουργίας (βλ. σχετικό πίνακα).


Ηλεκτρικό καλοριφέρ λαδιού

Στην ίδια γενική κατηγορία με τα αερόθερμα και τις ηλεκτρικές σόμπες ανήκει και το ηλεκτρικό καλοριφέρ λαδιού, απλώς τα χαρακτηριστικά του το κάνουν καταλληλότερο για πιό μόνιμη λύση.

Είναι γεμάτο με λάδι, το οποίο του αυξάνει τη θερμοχωρητικότητα-πρακτικά αργεί λίγο να ζεσταθεί αλλά αντίστοιχα αργεί να κρυώσει , όμως η βασική λειτουργία του λαδιού είναι για να μεταφέρει τη θερμότητα από την ηλεκτρική αντίσταση σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιφάνεια, έτσι ώστε, πέρα από την ακτινοβολία, οι "φέτες" του καλοριφέρ μέσω της συναγωγής να ζεσταίνουν τον αέρα του χώρου. Σε σύγκριση με τις ηλεκτρικές σόμπες, είναι μιά λύση σαφώς πιό ασφαλής σε σπίτια με παιδιά ή κατοικίδια, ενώ με τα σημερινά δεδομένα το κόστος λειτουργίας έχει φθάσει να είναι πλέον ανταγωνιστικό με το πετρέλαιο. Όμως, παραμένει μιά λύση που ταιριάζει κυρίως σε μικρούς χώρους και όχι σε μεγάλα σπίτια με πολλούς χώρους και μεγάλα ανοίγματα.


Κλιματιστικό

Πολλοί νομίζουν ότι το κλιματιστικό λειτουργεί αποδοτικά στην ψύξη του αέρα και για τη θέρμανση λειτουργεί απλώς όπως ένα αερόθερμο, όμως αυτό δεν είναι σωστό.

Το κλιματιστικό είναι μιά πολύ αποδοτική (ενεργειακά και οικονομικά) λύση επειδή δεν χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια για να ζεστάνει τον αέρα, αλλά λειτουργεί με αντιστροφή του κύκλου λειτουργίας του, αντλώντας θερμότητα από το περιβάλλον.

Έτσι, επιτυγχάνεται το παράδοξο να έχουμε συντελεστή απόδοσης μεγαλύτερο από τη μονάδα, και μάλιστα κοντά στο 3 ή και ακόμα περισσότερο για τα μοντέλα Ενεργειακής Κλάσης Α. Με απλά λόγια, για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που ξοδεύουμε, ζεσταινόμαστε με θερμική ενέργεια τριπλάσια της καταναλισκόμενης, κάνοντας αντίστοιχη οικονομία και στο λογαριασμό της ΔΕΗ. Εάν, μάλιστα, επιλέξουμε σύστημα τελευταίας τεχνολογίας τύπου inverter, η οικονομία θα είναι ακόμα μεγαλύτερη, αφού το κλιματιστικό αυτό έχει ένα σύστημα αυτόματης αυξομείωσης των στροφών του εξωτερικού συμπιεστή (όχι του τελικού ανεμιστήρα) έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή να καταναλίσκεται μόνο η ιδανική ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας και όχι μεγαλύτερη. Για μιά γκαρσονιέρα ή ένα σπίτι με μεγάλους ενιαίους χώρους, η λύση του κλιματισμού με τα σημερινά δεδομένα είναι αποδοτικότερη και φθηνότερη από το πετρέλαιο, με τον μοναδικό περιορισμό να ζούμε σε μιά περιοχή που η θερμοκρασία να μην πέφτει συχνά κάτω από τους 4-5 βαθμούς Κελσίου, κάτω από τους οποίους πέφτει σημαντικά η απόδοση του συστήματος.


Πατήστε εδώ για να κατεβάσετε σε μορφή pdf τον πίνακα που συνοψίζει τα ΥΠΕΡ και ΚΑΤΑ της κάθε λύσης



ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ

Πόσο καίει στην πραγματικότητα η ηλεκτρική συσκευή που επιλέξαμε για να ζεσταινόμαστε; Ο υπολογισμός δεν είναι δύσκολος, αρκεί να ξέρουμε την ηλεκτρική ισχύ της συσκευής μας και τη μέση τιμή κιλοβατώρας που πληρώνουμε ανάλογα με την περιοχή και την κατανάλωσή μας. Για να βρούμε την ηλεκτρική ισχύ, αρκεί να ψάξουμε πίσω ή κάτω από τη συσκευή, όπου υποχρεωτικά (βάσει νομοθεσίας) θα βρούμε ένα ταμπελάκι που θα αναφέρει τεχνικά στοιχεία (φωτ), μέσα στα οποία διαβάζουμε τα βατ (W). Για την τιμή της κιλοβατώρας, μιά μέση τιμή είναι τα 11-12 λεπτά του Ευρώ (μαζί με ΦΠΑ), οπότε αρκεί να πολλαπλασιάσουμε τα κιλοβάτ (δηλαδή τις χιλιάδες βατ: 1900W είναι 1,9kW) επί την τιμή της κιλοβατώρας για να βρούμε την ωριαία κατανάλωση.

Παράδειγμα: ηλεκτρικό αερόθερμο 2200W καίει 2,2kWx12λεπτά=26,4 λεπτά του Ευρώ ανά ώρα αδιάκοπης λειτουργίας






Πηγή


Κι ένα δεύτερο σχετικό άρθρο:
 
1. Φυσικό Αέριο

Όπου διατίθεται φυσικό αέριο είναι πλέον μια οικονομική λύση, καθώς το κόστος έπεσε (λόγω αύξηση κυρίως του πετρελαίου) στο 70% του κόστους πετρελαίου θέρμανσης (περίπου 1,00 - 1,05 ευρώ ισοδύναμο λίτρο πετρελαίου θέρμανσης) όπως επιβεβαιώνει και η Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής. Αυτό που θα χρειαστεί φυσικά είναι η εγκατάσταση του εξοπλισμού που κοστίζει για μια μέση πολυκατοικία από 3500 έως 4000 ευρώ. Αν και "ακούγεται" για την εποχή "τσιμπημένη" επένδυση, η εγκατάσταση φυσικού αερίου επιδοτείται μέσω προγραμμάτων ΕΠΑ με αποτέλεσμα να την κάνει μία από τις περιζήτητες επενδύσεις.


2. Κλιματισμός

Μια ακόμη οικονομική λύση είναι η χρήση κλιματιστικών για την θέρμανση των εσωτερικών χώρων των κατοικιών. Αυτή η λύση θεωρείται πολύ αποδοτική και συμφέρουσα σε περιπτώσεις που είναι ήδη εγκατεστημένη μία ή περισσότερες κλιματιστικές μονάδες που καλύπτουν φυσικά και την ψύξη κατά τους θερινούς μήνες. Το κόστος των κλιματιστικών ποικίλει ανάλογα τη μάρκα, το μέγεθος (BTU) και την ποιότητα, για κάποιον που επιθυμεί να εγκαταστήσει καινούργιο. Το αρνητικό σημείο στην περίπτωση που θέλετε να χρησιμοποιήσετε κλιματιστικό είναι ότι έχει λειτουργικό όριο κάτω από κάποιες χειμερινές θερμοκρασίες που ποικίλουν ανάλογα τον κατασκευαστή (το όριο αυτό κυμαίνεται από -5 έως +5 βαθμούς Κελσίου) επομένως δεν ενδείκνυται για χρήση στη Βόρεια Ελλάδα καθ όλη τη διάρκεια του χειμώνα.



3. Σόμπες

Είναι μια παραδοσιακή και οικονομική λύση και με τη χρήση της τεχνολογίας είναι και αρκετά φιλική στο περιβάλλον. Υπάρχουν πολλοί τύποι τζακιών και σομπών ανάλογα με το καύσιμο που χρησιμοποιούν αλλά και την συνδεσμολογία που θα γίνει στην κατοικία. Οι δυο πιο περιζήτητες λύσεις είναι η σόμπα με καυσόξυλα και ο καυστήρας pellets.

3.1. Σόμπες με καυσόξυλα

Τα καυσόξυλα πέρυσι κόστιζαν κατά μέσον όρο 0,20 ευρώ το κιλό. Φέτος εάν υποθέσουμε πως δεν θα μεταβληθεί κατά πολύ η τιμή αυτή, τα καυσόξυλα θα είναι 60% φθηνότερα από το πετρέλαιο. Για το τρίμηνο Δεκέμβριος - Φεβρουάριος το κόστος με χρήση σόμπας με καυσόξυλα είναι κατά μέσο όρο 500 ευρώ έναντι 1500 ευρώ που θα απαιτούσε για το ίδιο χρονικό διάστημα το πετρέλαιο θέρμανσης με την φετινή τιμή.

3.2. Καυστήρας pellets

Τα pellets είναι υπερσυμπιεσμένα ροκανίδια και υπολείμματα ξύλου με πολύ μεγάλη θερμογόνο δύναμη που συνεπάγεται μεγάλη θερμική απόδοση, άρα μικρότερη ποσότητα, και άρα μικρότερο ειδικό κόστος για το ίδιο αποτέλεσμα. Το κόστος των pellets είναι περίπου 0,27 ευρώ το κιλό αλλά κοστίζει και η εγκατάσταση. Η εγκατάσταση για ένα μέσο διώροφο σπίτι κοστίζει από 3000 έως και 5000 ευρώ (ανάλογα τον χώρο που επιθυμούμε να καλύψουμε θερμικά). Το κόστος για την θέρμανση ενός μέσου σπιτιού απαιτεί περίπου 1350 ευρώ το χρόνο. Το αρνητικό είναι ότι η εγκατάσταση δεν επιδοτείται από κάποιο πρόγραμμα σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε..


Πρόταση

Μια πολύ καλή πρόταση που έχει χαμηλό κόστος εγκατάστασης και ταυτόχρονα μικρό κόστος λειτουργίας είναι η σόμπα που συνδέεται με το δίκτυο θέρμανσης του σπιτιού. Η λεγόμενη και τζακόσομπα εγκαθίσταται στο λεβητοστάσιο του σπιτιού και αντικαθιστά τον καυστήρα πετρελαίου ζεσταίνοντας σε έναν εναλλάκτη το νερό που κυκλοφορεί στα θερμαντικά σώματα. Ενδεικτικά για μια κατοικία 120 τ.μ. η εγκατάσταση κοστίζει κατά μέσο όρο 1500 ευρώ, ενώ το κόστος των καυσόξυλων ανέρχεται τα 20 λεπτά το κιλό. Για μια κατοικία στη Β. Ελλάδα απαιτούνται περίπου 3 - 4 τόνοι ξύλου. Οπότε, το ετήσιο κόστος θέρμανσης υπολογίζεται στα 600 - 800 ευρώ, έναντι 2000 - 3000 ευρώ με το πετρέλαιο. Αυτό σημαίνει ότι η απόσβεση της εγκατάστασης θα γίνει μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες.







Ενημερωμένο άρθρο από τα Νέα

6 λύσεις-αντίδοτο στην εποχή του ακριβού πετρελαίου

Συμφέρει να ανάψω φέτος τον χειμώνα το κλιματιστικό αντί για το καλοριφέρ; Είναι φθηνότερο το φυσικό αέριο από ό,τι τα θερμαντικά σώματα που δουλεύουν με ρεύμα; Πόσο κοστίζει η μετατροπή του συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό; Τι είναι οι σόμπες πέλετ και γιατί οι καυστήρες βιομάζας έχουν εφαρμογή μόνο σε μονοκατοικίες και όχι σε πολυκατοικίες;


Ερωτήματα όπως αυτά απασχολούν όλο και περισσότερους καταναλωτές ενόψει της νέας χειμερινής σεζόν και της εξομοίωσης των φόρων στο πετρέλαιο, που αναμένεται από τον Οκτώβριο να εκτινάξει την τιμή του σε 1,45 - 1,50 ευρώ το λίτρο έναντι 1 ευρώ πέρυσι.

Η στροφή σε εναλλακτικές μορφές θέρμανσης που άρχισε πέρυσι, φέτος αναμένεται να γενικευτεί. Ηδη στοιχεία από τις τρεις εταιρείες αερίου (Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία) δείχνουν ότι εν μέσω καλοκαιριού, παρά την κρίση, εκατοντάδες έσπευσαν να υπογράψουν συμβόλαια σύνδεσης με το δίκτυο.

Επίσης τεράστια ζήτηση, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, εκδηλώνεται για ενεργειακά τζάκια, σόμπες που καίνε πέλετ (υπολείμματα ξύλου) και καυστήρες βιομάζας. Κάθε λύση έχει τα θετικά και τα αρνητικά της.

Το «Χρήμα» παρουσιάζει έναν οδηγό με τις κυριότερες από αυτές, συγκρίνοντας το μέσο κόστος εγκατάστασης και χρήσης καθεμιάς. Η σύγκριση έγινε με βάση τις ανάγκες μιας οικογένειας που διαμένει σε διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αττική. Το συμπέρασμα είναι ότι στην παρούσα συγκυρία το φυσικό αέριο, το κλιματιστικό και το ενεργειακό τζάκι είναι από τις καλύτερες λύσεις. Προσοχή όμως στην ποιότητα της θέρμανσης κάθε συστήματος. Τα θερμαντικά σώματα, τα καλοριφέρ και οι σόμπες προσφέρουν πολύ καλύτερη ποιότητα θέρμανσης από ό,τι τα κλιματιστικά.

Αν μια οικογένεια καταναλώνει 1.300 λίτρα πετρέλαιο τη χειμερινή σεζόν (Οκτώβριος - Μάρτιος), τότε με βάση τις εκτιμώμενες για φέτος τιμές (1,45 ευρώ) θα κληθεί να πληρώσει 1.885 ευρώ έναντι 1.300 ευρώ πέρυσι. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση για τους κατοίκους της Βόρειας Ελλάδας, όπου η μέση κατανάλωση υπολογίζεται στα 2.000 λίτρα και πάνω. Πέρυσι, μια οικογένεια στη Β. Ελλάδα που κάλυψε τις ανάγκες της μόνο με πετρέλαιο, πλήρωσε 2.000 ευρώ, ενώ φέτος θα χρειαστεί να ξοδέψει 2.900 ευρώ.


1 Φυσικό αέριο

Εστω ότι οι ένοικοι της πολυκατοικίας όπου διαμένει η εν λόγω οικογένεια αποφασίζουν να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο με φυσικό αέριο. Η κατανάλωση σε αέριο που αντιστοιχεί στα 1.300 λίτρα πετρέλαιο είναι 13.680 kWh και με τις σημερινές τιμές του αερίου, δηλαδή 7,7 λεπτά/kWh, η εν λόγω οικογένεια θα πληρώσει συνολικά για θέρμανση 1.053 ευρώ. Δηλαδή 832 ευρώ λιγότερο (-44%) από ότι με το πετρέλαιο.

ΚΑΤΑ

Το κόστος εγκατάστασης του καυστήρα, πόσω μάλλον αν απαιτείται αλλαγή λέβητα, είναι διόλου αμελητέο. Στην Αττική, το κόστος για την εσωτερική εγκατάσταση διαμορφώνεται σε 3.500 - 4.500 ευρώ για μια μέση πολυκατοικία με 15 διαμερίσματα (οπότε το κόστος ανά διαμέρισμα ανέρχεται μέχρι 300 ευρώ). Σε περίπτωση που απαιτείται και αλλαγή λέβητα, το κόστος ανέρχεται σε 6.500 - 7.000 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ). Επίσης, για τη μετατροπή της εγκατάστασης θέρμανσης σε αερίου απαιτείται η συναίνεση του 50%+1 των ψήφων συνιδιοκτησίας της πολυκατοικίας. Συχνή είναι η αδυναμία συμφωνίας των ιδιοκτητών λόγω της ανάγκης επιμερισμού του κόστους.

ΥΠΕΡ

Η ΕΠΑ Αττικής μέσω ειδικών προγραμμάτων χρηματοδοτεί το κόστος της εσωτερικής εγκατάστασης, δηλαδή του καυστήρα μαζί με τις σωληνώσεις. Η χρηματοδότηση μπορεί να περιλαμβάνει και την αλλαγή του λέβητα, αν αυτή απαιτείται. Τι σημαίνει αυτό; Οτι η πολυκατοικία μπορεί να συνδεθεί με το δίκτυο χωρίς αρχικά κανένας ιδιοκτήτης να χρειαστεί να βάλει το χέρι στην τσέπη, αφού η εξόφληση θα γίνει στη συνέχεια σε διμηνιαίες δόσεις (18 ή 30) πληρωτέες μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης. Η χρηματοδότηση ισχύει για κτίρια με εγκατεστημένη ισχύ λέβητα άνω των 140.000 Kcal/h. Το ανώτερο ποσό χρηματοδότησης φτάνει τα 12.300 ευρώ.


2 Ηλεκτρικά καλοριφέρ

Τι συμβαίνει αν η οικογένεια αυτή, αντί να ανάψει τα καλοριφέρ, αποφασίσει να θερμανθεί αποκλειστικά με ηλεκτρικά σώματα; Από πλευράς εξοικονόμησης, πρόκειται για τη χειρότερη λύση.

ΚΑΤΑ

Τα ηλεκτρικά καλοριφέρ και γενικώς τα θερμαντικά σώματα έχουν πολύ υψηλό κόστος χρήσης. Ακριβώς επειδή η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος της οικογένειας αυξάνεται, μεταπηδά σε άλλη κλίμακα και χρεώνεται με υψηλότερη τιμή ανά κιλοβατώρα. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που αντιστοιχεί σε 1.300 λίτρα πετρέλαιο είναι 13.680 KWh, τα οποία θα προστεθούν στην υφιστάμενη κατανάλωση ρεύματος του συγκεκριμένου νοικοκυριού. Τι σημαίνει αυτό; Οτι αν η οικογένεια καταναλώνει υπό κανονικές συνθήκες, για παράδειγμα, 2.000 KWh το 4μηνο (με τιμή κιλοβατώρας 14 λεπτά), από του χρόνου τις επιπλέον 13.680 KWh θα τις πληρώσει με 19 λεπτά. Πολλαπλασιάζοντας τις 13.680 KWh με τα 19 λεπτά, προκύπτει κόστος 2.599 ευρώ. Αν έχει νυκτερινό ρεύμα, τότε το ποσό μειώνεται στα 2.188 ευρώ. Στα προαναφερόμενα ποσά δεν περιλαμβάνονται τα πρόσθετα τέλη (π.χ., τέλος ΑΠΕ) που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

ΥΠΕΡ

Χαμηλό κόστος αγοράς. Οι τιμές αρχίζουν από 50 ευρώ και φτάνουν μέχρι και τα 150 ευρώ, ανάλογα με το σώμα. Επομένως, για ένα σπίτι 100 τ.μ. όπου χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερα έως πέντε τέτοια σώματα για να θερμανθεί αποκλειστικά με αυτά ο χώρος, το συνολικό κόστος δεν θα ξεπεράσει τα 250 - 750 ευρώ.


3 Θέρµανση µε κλιµατιστικό

Σαφώς οικονομικότερη λύση, τόσο συγκριτικά με τα ηλεκτρικά σώματα όσο και με το πετρέλαιο, είναι η θέρμανση με κλιματιστικό. Και αυτό γιατί ένα καλό κλιματιστικό έχει υψηλή απόδοση, γύρω στο 1,7 με 2. Τι σημαίνει αυτό; Οτι για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που ξοδεύουμε, ζεσταινόμαστε με θερμική ενέργεια σχεδόν διπλάσια της καταναλισκόμενης. Αρα χρειαζόμαστε να καταναλώσουμε λιγότερη ενέργεια από ό,τι, για παράδειγμα, στην περίπτωση του ηλεκτρικού καλοριφέρ. Συγκεκριμένα, θέλουμε μόνο 8.047 KWh αντί για 13.680 KWh. Ετσι, με τιμή 19 λεπτά, προκύπτει κόστος 1.530 ευρώ για όλη τη χειμερινή σεζόν. Εάν μάλιστα επιλέξουμε σύστημα τελευταίας τεχνολογίας τύπου inverter, η οικονομία θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.

ΚΑΤΑ

Η ποιότητα θέρμανσης είναι υποδεέστερη εκείνης των θερμαντικών σωμάτων.

ΥΠΕΡ

Εκτός της υψηλής απόδοσης, στην αγορά μπορούμε να βρούμε ποικιλία συσκευών σε ικανοποιητικές τιμές. Συνιστώνται οι συσκευές τύπου inverter, που παρακολουθούν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και προσαρμόζουν ανάλογα τη λειτουργία τους, χωρίς να χρειάζεται να ανάβουν ή να σβήνουν όπως τα συμβατικά κλιματιστικά. Τα inverter όταν επικρατήσει στον χώρο η επιθυμητή θερμοκρασία συνεχίζουν να λειτουργούν, αλλά με αισθητά μειωμένο ρυθμό, με σκοπό τη διατήρησή της. Επομένως είναι οικονομικότερα.


4 Σόµπα πέλετ

Ιδιαίτερα διαδεδομένες στο εμπόριο είναι οι σόμπες που καίνε πέλετ. Το κόστος τους κυμαίνεται από 900 έως 2.000 ευρώ ανάλογα με τον τύπο. Προσοχή όμως στο μέγεθος της σόμπας που θα διαλέξετε ώστε να καλύψει τις ανάγκες σας, γιατί σε κάθε σπίτι απαιτείται διαφορετικού μεγέθους σόμπα. Για όλη τη χειμερινή περίοδο απαιτούνται 4.000 - 5.000 κιλά πέλετ. Με μέση τιμή τα 28 λεπτά το κιλό, το κόστος για όλη τη χειμερινή σεζόν δεν ξεπερνά τα 1.400 ευρώ, καθιστώντας τη μορφή θέρμανσης πολύ φθηνότερη από το πετρέλαιο, το αέριο και τον ηλεκτρισμό.

ΚΑΤΑ

Χρειάζεται χώρος για την αποθήκευση των πέλετ, που πολλά σπίτια δεν διαθέτουν. Επίσης για την εγκατάσταση μιας σόμπας πέλετ πρέπει να γίνουν κάποια μερεμέτια για την εξαγωγή των καυσαερίων, είτε στον τοίχο είτε στο ταβάνι, αν δεν έχει γίνει σχετική πρόβλεψη κατά την κατασκευή του σπιτιού.

ΥΠΕΡ

Εχουν πολύ υψηλό βαθμό απόδοσης, 4 - 5 φορές υψηλότερη από αυτή της σόμπας ξύλου. Ενας από τους λόγους της υψηλής απόδοσης των πέλετ είναι ότι έχουν χαμηλά επίπεδα υγρασίας, 4% - 8%, αρκετά χαμηλότερα από το ξύλο. Επίσης πολλές σόμπες πέλετ έχουν αυτόματα συστήματα τροφοδοσίας, όπου τα πέλετ τροφοδοτούνται αυτόματα για να καούν όταν χρειάζεται, χωρίς να απαιτείται επέμβαση του ιδιοκτήτη.


5 Καυστήρας βιοµάζας

Ο καυστήρας είναι οικονομικότερος της σόμπας πέλετ. Με μέση τιμή 28 λεπτά/κιλό, ο κάτοχός του θα πληρώσει για θέρμανση μόνο γύρω στα 1.120 ευρώ. Συνιστάται για μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες, αλλά όχι για πολυκατοικίες λόγω του χώρου που απαιτείται για την αποθήκευση των πέλετ.

ΚΑΤΑ

Το κόστος αγοράς του δεν είναι αμελητέο και κυμαίνεται μεταξύ 2.500 - 5.500 ευρώ. Επίσης, χρειάζεται μεγάλος αποθηκευτικός χώρος, καθώς ένας τέτοιος καυστήρας για διπλοκατοικία έχει μέση κατανάλωση γύρω στους 3 - 4 τόνους πέλετ για τη χειμερινή σεζόν. Για την αποθήκευσή τους απαιτείται χώρος γύρω στα 4 τ.μ. Επιπλέον ο καυστήρας χρειάζεται συχνή συντήρηση όπως είναι ο καθαρισμός της εστίας καύσης.

ΥΠΕΡ

Εκτός από το κόστος κατά τη χρήση του, ένας καυστήρας βιομάζας είναι οικολογικός και δεν απελευθερώνει ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, όπως συμβαίνει με το πετρέλαιο


6 Ενεργειακό τζάκι

Ακόμη μία λύση είναι η μετατροπή του συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό. Τι είναι το ενεργειακό τζάκι; Ενα τζάκι με πολύ υψηλότερη απόδοση από το συμβατικό επειδή εκμεταλλεύεται τη ροή του ζεστού αέρα που δημιουργείται από την καύση του ξύλου μέσα στον θερμοθάλαμο που περιβάλλει την εστία του. Εχει μικρότερη και ελεγχόμενη κατανάλωση ξύλου από το συμβατικό, ενώ η ροή του αέρα μπορεί να είναι είτε φυσική (απλό ενεργειακό τζάκι) είτε μηχανική (αερόθερμο τζάκι). Η συνήθης λειτουργία του είναι με την πόρτα κλειστή, με αποτέλεσμα αύξηση της θερμοκρασίας και καλύτερη καύση. Μπορεί να συνδεθεί με το υπάρχον σύστημα θέρμανσης του σπιτιού, δηλαδή με τον λέβητα και το σύστημα διανομής ζεστού νερού. Πριν από οποιαδήποτε εργασία πρέπει να προηγηθεί μελέτη του χώρου από ειδικό.

ΚΑΤΑ

Η μετατροπή ενός συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό συνεπάγεται εργασίες διαρρύθμισης του συστήματος εντός ή και εκτός σπιτιού (μερεμέτια). Το μέσο κόστος μετατροπής και εγκατάστασης διαμορφώνεται στα 3.000 ευρώ, ακριβότερο από ένα συμβατικό.

ΥΠΕΡ

Ζεσταίνει τους τοίχους του σπιτιού και όταν σβήσει ο χώρος παραμένει ζεστός, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει με ένα συμβατικό τζάκι. Η κατανάλωση μιας εστίας, με απόδοση 75%, ανέρχεται σε 4 - 6 κιλά καυσόξυλα την ώρα. Αυτό σημαίνει 40 - 50 κιλά την ημέρα ή 7 τόνους ξύλα για όλη τη χειμερινή σεζόν, εφόσον καίει για περίπου 8 ώρες ημερησίως. Με μέση τιμή για τα καυσόξυλα 20 λεπτά/κιλό, το κόστος χρήσης θα ανέλθει στα 1.400 ευρώ, σαφώς χαμηλότερο από του πετρελαίου. 

Ενημερωμένο άρθρο 9/9/12 από τoν Αγγελιοφόρο

Ιδιαίτερα «βαρύς» αναμένεται να είναι ο φετινός χειμώνας, όχι τόσο από άποψη χαμηλών θερμοκρασίων, αλλά κυρίως λόγω φανερής αδυναμίας χιλιάδων νοικοκυριών στην Ελλάδα να ανταποκριθούν φέτος στα έξοδα θέρμανσης.

Η δύσκολη οικονομική συγκυρία, που μείωσε δραματικά το οικογενειακό εισόδημα, έχει ήδη από τα προηγούμενα χρόνια οδηγήσει πολλούς καταναλωτές στην αναζήτηση άλλων τρόπων θέρμανσης, πέραν του πετρελαίου. Φέτος, αυτή η τάση αναμένεται να γενικευτεί, λόγω της εξίσωσης από τις 15 Οκτωβρίου των τιμών πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, κίνηση που εκτιμάται ότι θα τινάξει στον «αέρα» τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Ετσι, αν μια οικογένεια που διαμένει στη Βόρεια Ελλάδα πέρυσι κατέβαλε περί τα 2.500 ευρώ για 2.500 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης, φέτος θα χρειαστεί να πληρώσει άλλα 1.500 ευρώ επιπλέον, δηλαδή 4.000 ευρώ, για την ίδια ποσότητα.

Μηχανικοί αλλά και άνθρωποι της αγοράς τονίζουν ότι ανεξάρτητα από τη μέθοδο που τελικά θα επιλέξουν οι καταναλωτές, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει η σωστή θερμομόνωση του σπιτιού. Οπως επισημαίνουν, η έρευνα πρέπει σε κάθε περίπτωση να γίνει προσεκτικά, αφού πέρα από το καθεαυτό κόστος της θέρμανσης, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν και άλλοι παράγοντες, όπως το κόστος εγκατάστασης της κάθε μεθόδου αλλά και το κόστος συντήρησής της.
Ο «ΑτΚ» ρώτησε μηχανικούς, ανθρώπους της αγοράς, αλλά και καταναλωτές, προκειμένου να βρει την καλύτερη απάντηση στο ερώτημα «πώς θα ζεσταθούμε φέτος το χειμώνα». Από το ιδιότυπο αυτό... κρας τεστ μεταξύ των μεθόδων που «κυκλοφορούν» στην αγορά, προκύπτει ότι από άποψη ποιότητας θέρμανσης, το πετρέλαιο παραμένει πρώτο στη λίστα. Ωστόσο, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και με τις τιμές που ισχύουν, άλλες λύσεις όπως το φυσικό αέριο, το κλιματιστικό, αλλά και το ενεργειακό τζάκι είναι μέθοδοι πολύ πιο οικονομικές.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
«Βάζει φωτιά» στα νοικοκυριά

Για πρώτη φορά, έπειτα από δεκαετίες, η αδιαμφισβήτητη πρωτοκαθεδρία του πετρελαίου θέρμανσης στην Ελλάδα φαίνεται ότι εγκαταλείπεται.

«Με την εξίσωση της τιμής πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, η τιμή για το ένα λίτρο θα φτάσει στα 1,45 με 1,50 ευρώ, όταν πέρυσι ήταν 1 ευρώ το λίτρο. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Κατάρρευση για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, καταστροφή για τους πρατηριούχους σε όλη τη χώρα, που ήδη δέχονται τις συνέπειες της αύξησης των ειδικών φόρων καυσίμων», τονίζει στον «ΑτΚ» ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδας, Γιάννης Μαγλουσίδης.

Στη Βόρεια Ελλάδα, όπου οι θερμοκρασίες είναι σαφώς χαμηλότερες, η κατάσταση θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη φέτος. «Μια οικογένεια που ζει στη Βόρεια Ελλάδα χρειάζεται για να ζεσταθεί κατά μέσο όρο περίπου 2.500 με 3.000 λίτρα. Αν πέρυσι για 2.500 λίτρα πλήρωσε 2.500 ευρώ, φέτος θα χρειαστεί να πληρώσει 1.500 ευρώ επιπλέον, δηλαδή 4.000 ευρώ. Η διαφορά είναι μεγάλη», εκτιμά ο κ. Μαγλουσίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό νομοτελειακά οδηγεί σε λουκέτο περίπου 1.000 με 2.000 πρατήρια στη Βόρεια Ελλάδα, τα οποία ήδη πλήττονται από τη στροφή των καταναλωτών στις πιο συμφέρουσες τιμές των Βαλκανίων. Παρ' όλα αυτά, το πετρέλαιο παραμένει μια μέθοδος που δίνει πολύ καλή ποιότητα θέρμανσης και ικανοποιητικό αποτέλεσμα.


ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Ακριβότερο κατά 5% τους επόμενους μήνες

Κατακόρυφη αύξηση παρουσιάστηκε μέσα στο κατακαλόκαιρο στις αιτήσεις για παροχή φυσικού αερίου. Οπως σημειώνει η Εταιρία Παροχής Αερίου, στη Θεσσαλονίκη τα νέα συμβόλαια πελατών, για το πρώτο εξάμηνο του 2012, ξεπέρασαν τις 6.500. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο το μήνα Ιούνιο τα συμβόλαια νέων πελατών ανήλθαν σε 1.780!

Σύμφωνα πάντα με την ΕΠΑ, το 2011 στην κατηγορία της αυτόνομης θέρμανσης, η ετήσια μέση εξοικονόμηση άγγιξε το 23%. Η αύξηση στη ζήτηση θα οδηγήσει και σε αύξηση της τιμής; «Σύμφωνα με τις τρέχουσες τιμές των πετρελαιοειδών διεθνώς, η τιμή του φυσικού αερίου θα σημειώσει μικρή αύξηση τους επόμενους μήνες (εκτίμηση περίπου 5%), όμως η τελική τιμή προς τον καταναλωτή δεν προβλέπεται να υπερβεί τα 0,85-0,90 ευρώ το κυβικό μέχρι τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους», απαντά η ΕΠΑ Θεσσαλονίκης.

Ετσι, με δεδομένο ότι 2.500 λίτρα πετρελαίου αντιστοιχούν περίπου σε 26.300 κιλοβατώρες και η τιμή για τη μία κιλοβατώρα ανέρχεται σε σημερινές τιμές σε 0,082 ευρώ, τότε η ίδια οικογένεια θα χρειαστεί περίπου 2.160 ευρώ για να ζεσταθεί.

Αν η τιμή αυτή αυξηθεί κατά 5%, όπως εκτιμά η ΕΠΑ, τότε το ποσό αυξάνεται μεν, αλλά παραμένει σαφώς χαμηλότερο σε σύγκριση με το πετρέλαιο.

Από την ΕΠΑ διευκρινίζεται ωστόσο ότι οι προβλέψεις αυτές της αύξησης κατά 5% προϋποθέτουν ότι δεν θα γίνουν άλλες αλλαγές κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους στη φορολογία, όπως για παράδειγμα τροποποίηση ΦΠΑ, αλλαγή ειδικών φόρων κατανάλωσης, επιβολή έκτακτων εισφορών κ.λπ.

Στα μειονεκτήματα της μεθόδου μπορεί να συμπεριληφθεί το κόστος της εγκατάστασης -κυρίως αν απαιτείται αλλαγή λέβητα, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη Βόρεια Ελλάδα δεν έχουν όλες οι πόλεις δίκτυο φυσικού αερίου.


ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ
Προσιτή λύση για κάθε νοικοκυριό

Πριν από μερικά χρόνια, η χρήση κλιματιστικών για τη θέρμανση ήταν απαγορευτική λόγω του υψηλού κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας. Φαίνεται ότι οι εποχές αυτές έχουν περάσει, αφού με τα σημερινά δεδομένα τα κλιματιστικά δεν αποτελούν την πιο ακριβή λύση θέρμανσης. Το αντίθετο, μάλιστα.

Υπολογίζοντας τη χρήση κλιματιστικού ως κύριο και αποκλειστικό μέσο θέρμανσης, εκτιμάται ότι μια οικογένεια θα πρέπει να δαπανήσει για το σκοπό αυτόν περί τα 1.530 ευρώ. Το κόστος για την αγορά και εγκατάσταση ενός κλιματιστικού των 9000 BTU φτάνει μέχρι και τα 500 ευρώ.

Αναλυτικότερα, με την εκτίμηση ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των κλιματιστικών που ισοδυναμεί με θέρμανση μίας ώρας με καλοριφέρ είναι 5,32 κιλοβατώρες και με την τιμή αυτή να φτάνει έως και τα 0,49 ευρώ (ανάλογα με την κλίμακα στην οποία εντάσσει η ΔΕΗ την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος του κάθε νοικοκυριού), τότε το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση από κλιματιστικά είναι 0,44 ευρώ την ώρα, πολύ λιγότερο από ό,τι το πετρέλαιο.

Αντίθετα, άλλα μέσα θέρμανσης που βασίζονται στην ηλεκτρική ενέργεια είναι σαφώς πιο κοστοβόρα. Για παράδειγμα, τα ηλεκτρικά καλοριφέρ έχουν πολύ υψηλό κόστος χρήσης, αφού καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από ό,τι ένα κλιματιστικό (που έχει υψηλή απόδοση). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι καταναλώνουμε περισσότερες κιλοβατώρες, με αποτέλεσμα να αλλάζουμε κλίμακα στη ΔΕΗ και να χρεωνόμαστε περισσότερο την κάθε κιλοβατώρα που καίμε.


ΞΥΛΟΣΟΜΠΕΣ
Υψηλή ζήτηση με χαμηλό κόστος

«Δεν προλαβαίνουμε να καλύψουμε τη ζήτηση, η οποία παρουσιάζει αύξηση κατά 100% σε σύγκριση με πέρυσι», τονίζουν από την πλευρά τους έμποροι ξύλου, αποδίδοντας την αύξηση του ενδιαφέροντος στην επικείμενη αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Επόμενο ήταν λοιπόν να αυξηθεί και η τιμή του ξύλου, το οποίο σήμερα στη Θεσσαλονίκη φτάνει μέχρι και 140 ευρώ/τόνο, 120 ευρώ στους άλλους νομούς, ενώ στην Αθήνα φτάνει ακόμη και τα 190 ευρώ. Οι έμποροι προειδοποιούν ότι μέσα στο χειμώνα και λόγω της αυξημένης ζήτησης η τιμή αυτή μπορεί να πάρει την ανιούσα. Αν θεωρηθεί ότι μια οικογένεια για να ζεσταθεί -και χωρίς να διαθέτει άλλες πηγές θέρμανσης- χρειάζεται γενναιόδωρα περί τους 10 τόνους, τότε τα καυσόξυλα αποτελούν με τα σημερινά δεδομένα την πιο ελκυστική οικονομικά λύση, αφού η οικογένεια στη Βόρεια Ελλάδα θα χρειαστεί περί τα 1.400 ευρώ τη σεζόν για να ζεσταθεί.

Ωστόσο, ένα νέο ερώτημα έρχεται να απασχολήσει τους χρήστες του ξύλου. Ξύλο ελληνικό ή ξύλο Βουλγαρίας; Η ιδιότυπη αυτή «διαμάχη» μεταξύ εγχώριων και εισαγόμενων από τη γειτονική χώρα προϊόντων φαίνεται ότι αφορά πλέον και την ξυλεία. «Το μεγαλύτερο μέρος της ξυλείας που εισάγεται στην Ελλάδα από τη Βουλγαρία προέρχεται από δέντρα που είναι βορινά και δεν τα βλέπει ο ήλιος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα ξύλα αυτά να μην κάνουν καλή καύση. Στην Ελλάδα οι περισσότερες οροσειρές έχουν προσανατολισμό Βορρά - Νότο, με μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο και έχουν πολύ μεγαλύτερη απόδοση στην καύση», τονίζουν έμποροι, ενώ καταναλωτές που χρησιμοποιούν ξύλο επιβεβαιώνουν αυτούς τους ισχυρισμούς.

Πάντως, λόγω της υψηλής ζήτησης και της μείωσης των ξύλων που προέρχονται από τα ελληνικά δάση, οι ποσότητες που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά είναι κατά 90% βουλγαρικής προέλευσης.


ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΤΖΑΚΙ
Καλύτερη απόδοση για τα καυσόξυλα

Ακόμη πιο συμφέρουσα θεωρείται η χρήση ξύλων σε ενεργειακό τζάκι, το οποίο εκτιμάται ότι έχει καλύτερη απόδοση με χαμηλότερη κατανάλωση. Μάλιστα, ακόμη και όσοι έχουν συμβατικό τζάκι, μπορούν, με ένα κόστος που δεν ξεπερνά τα 3.000 ευρώ, να μετατρέψουν την εγκατάσταση σε ενεργειακή.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημά του είναι ότι η κλειστή εστία δεν επιτρέπει στον εσωτερικό θερμό αέρα να διαφύγει στο περιβάλλον. Αντίθετα, μέσω θυρίδων, τον αποδίδει στο εσωτερικό του σπιτιού. Αλλωστε, υπάρχουν και τα «τζάκια καλοριφέρ», τα οποία συνδέονται με τον κυκλοφορητή και μεταφέρουν ζεστό νερό στα θερμαντικά σώματα του σπιτιού.


ΥΠΕΡΥΘΡΑ ΘΕΡΜΑΝΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΑ
Διεκδικούν δυναμικά μερίδιο της αγοράς

Ενας... πίνακας, κρεμασμένος στον τοίχο, ο οποίος εκπέμπει θερμότητα. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφούν τα υπέρυθρα θερμαντικά σώματα, τα οποία διεκδικούν μερίδιο της αγοράς. Οι υπέρυθρες ακτίνες αποτελούν μια μορφή ενέργειας που δεν θερμαίνει τον αέρα όπως κάνουν τα υπόλοιπα μέσα θέρμανσης, αλλά το ίδιο το σώμα. Η μέθοδος αυτή θεωρείται οικονομική, εύκολη στην τοποθέτηση, αλλά και τη χρήση, αφού είναι ιδιαίτερα «καθαρή». Οσο για το κόστος, αυτό εξαρτάται από την κατανάλωση κιλοβατώρων. Ετσι, για ένα σπίτι με πέντε υπέρυθρα σώματα, εμβαδού ενδεικτικά 75 τ.μ., σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, απαιτείται ένα ποσό περίπου 400 ευρώ το εξάμηνο. Το κόστος των ίδιων των σωμάτων εξαρτάται από την ισχύ τους και φτάνει μέχρι και τα 400 ευρώ ανά σώμα.


Δείτε ακόμη: Πόση ζέστη μπορεί να προσφέρει κάθε είδος ξύλου



Kατεβάστε το ένθετο "Θέρμανση" του Ελεύθερου Τύπου (Νοέβριος 2011) με σχετικές πληροφορίες για θέρμανση της οικίας σας. Κατεβάστε από εδώ κι εναλλακτικά από εδώ.

Κατεβάστε το διαφημιστικό φυλλάδιο της Leroy Merlin (Οκτώβρίος 2012), έχει έγχρωμες φωτογραφίες από τα προϊόντα, χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των καυσίμων και συγκριτικούς πίνακες, καθώς και τιμές για να πάρετε μια ιδέα του τι κυκλοφορεί στην αγορά και πόσο κοστίζει. Κατεβάστε το από εδώ.


Μη χάσετε την εκπομπή: Οικονομικές λύσεις θέρμανσης ~ Αληθινά Σενάρια ΕΤ3

Δεν υπάρχουν σχόλια: