Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά: Τί να κάνεις ΠΡΙΝ πας στο δικηγόρο για το Νόμο Κατσέλη

Έχοντας ένα γραφείο που ένα μεγάλο μέρος των εργασιών του αφορά στο ν. 3869/2010 (πιο ευρύτερα γνωστός και ως νόμος Κατσέλη), έχω παρατηρήσει ότι ένα συντριπτικό ποσοστό των ενδιαφερομένων συμπολιτών μας έρχονται «απροετοίμαστοι», με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος, τόσο από τη δική τους, όσο και από τη δική μας πλευρά στο πρώτο ραντεβού.
Όταν λέω «απροετοίμαστοι» εννοώ πως:

Α) δεν έχουν μαζί τους ή δεν μπορούν (λόγω κακής οργάνωσης ή απλά άγνοιας) να μας ενημερώσουν για τα απαραίτητα στοιχεία (ακριβές ύψος χρεών, εισοδήματα, περιουσιακά στοιχεία κλπ), έτσι ώστε να μπορέσει να έχει μία ακριβή εικόνα και να εκφέρει μία υπεύθυνη γνώμη για την υπόθεσή τους. 

Β) ακόμα και αν τα παραπάνω έχουν αποφευχθεί, συνήθως δεν έχουν προβεί στις απαραίτητες και ενδεδειγμένες ενέργειες (πχ υπογραφή εξουσιοδότησης), και, επομένως εγώ και οι συνεργάτες μου δεν μπορούμε αμέσως να «αναλάβουμε δράση». 

Έτσι, είμαστε όλοι αναγκασμένοι να περιμένουμε κάποιες βδομάδες πριν μπορέσουμε να υποβάλλουμε τις αιτήσεις και να κάνουμε τις ενδεδειγμένες ενέργειες, χρόνος που σε πάρα πολλές περιπτώσεις (ειδικά στους οφειλέτες που έχουν επιδοθεί εξώδικα ή/και διαταγές πληρωμής) είναι εξαιρετικά χρήσιμος. 

Ως αποτέλεσμα, όλοι οι εμπλεκόμενοι υποβάλλονται σε περιττό κόστος και άγχος.

Η σημασία της σωστής ενημέρωσης του οφειλέτη 

Ο νόμος Κατσέλη παρουσιάζεται πολλές φορές ως «ο παράδεισος του οφειλέτη». Πολλοί οι κομπογιαννήτες και οι «χρηματοπιστωτικοί σύμβουλοι» εκεί έξω. Και είναι πολλοί γιατί υπάρχει «δουλειά» σ’ αυτόν τον τομέα, και, επομένως, χρήμα. 

Δεν είναι έτσι όμως. Ο νόμος έχει σημαντικά οφέλη, έχει όμως και μειονεκτήματα, παγίδες και επικύνδυνες παρενέργειες τις οποίες πρέπει να ξέρετε. Δεν αποτελεί πανάκεια. Δεν είναι η απάντηση σε όλα, δεν είναι τρόπος να μην πληρώνεις τις οφειλές σου, και σίγουρα, δε συμφέρει τον καθένα να υπαχθεί στις ρυθμίσεις του νόμου. 

Η σημασία της σωστής ενημέρωσης του δικηγόρου 

Για να μπορέσει λοιπόν ο δικηγόρος σου να σου απαντήσει υπεύθυνα για το αν μπορείς και το αν σε συμφέρει να υπαχθείς στις ρυθμίσεις του νόμου, θα πρέπει να έχει ακριβέστατη εικόνα για τα παρακάτω: 

Α)τις οφειλές σου ή αλλιώς, το χρέος σου

Β)τα εισοδήματά σου και αυτά του/της συζύγου σου

Γ)τα περιουσιακά σου στοιχεία (κινητά, ακίνητα, αυτοκίνητα, καταθέσεις, άυλες αξίες... τα πάντα) 

Αν δεν είσαι ακριβής στα παραπάνω θα έχεις μία κύρωση και μία παρενέργεια: 

- Η παρενέργεια είναι ότι ο δικηγόρος σου θα έχει λάθος εικόνα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λάθος συμβουλή. 

- Η κύρωση που επιβάλλει ο νόμος σε περίπτωση ανειλικρίνειας, είναι η έκπτωση από την αίτηση. Αυτό μπορεί να σημαίνει κάλλιστα ότι πρέπει να τρέξεις όλη τη διαδικασία από την αρχή (μαζί με τα έξοδα, φυσικά!). 

Δεν έχει πλάκα λοιπόν. 

Γι’ αυτό, αποσασίσαμε να συντάξουμε ένα μίνι αλλά πλήρη οδηγό για τους ενδιαφερόμενους να ενταχθούν στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ο οποίος θα τους εξηγεί τί πρέπει να κάνουν βήμα-βήμα ΠΡΙΝ πάνε στο δικηγόρο τους, έτσι ώστε 

- ο δικηγόρος να έχει όλα τα στοιχεία που χρειάζεται,

- αλλά και ο οφειλέτης να γνωρίζει τι απαιτείται να κάνει, ώστε να μπορεί να προσαρμόσει τη συμπεριφορά του για να έχει την βέλτιστη αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα στις ενέργειές του. 

ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Ν. 3869/2010 

Α) Μάθε το χρέος σου 

Το πρώτο πράγμα που θα κάνεις είναι να πας σε όλες (έχει σημασία να πας σε όλες) τις τράπεζες στις οποίες χρωστάς, και να κάνεις μία αίτηση χορήγησης αναλυτικής κατάστασης οφειλών. 

Κατεβάζεις την αίτηση από εδώ

(σσ: κάποιες τράπεζες, όπως πχ η Alpha Bank) απαιτούν να συμπληρώσεις δικό τους έντυπο.

Με αυτή την αίτηση, η τράπεζα είναι υποχρεωμένη να σου χορηγήσει μέσα σε 5 εργάσιμες αναλυτική κατάσταση των οφειλών σου, ορισμένη κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα. 

Σε αυτό το στάδιο, δεν χρειάζεται δικηγόρος, μπορεί δηλαδή να πάει ο οφειλέτης μόνος του στον αρμόδιο υπάλληλο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (υπάρχει πλέον σε κάθε τράπεζα) και να υποβάλλει γραπτά την παραπάνω αίτηση. 

Γι’ αυτό το λόγο είναι και η καλύτερη επιλογή, αφού και ο οφειλέτης γλυτώνει περιττά έξοδα, αλλά και ο δικηγόρος μόνο μέσω αυτών των καταστάσεων οφειλών μπορεί με ασφάλεια να συμβουλέψει κάποιον για το πως ακριβώς θα κινηθεί. 

Β) Υπογραφή στο ΚΕΠ ή στο Α.Τ. της περιοχής σου της Εξουσιοδότησης και της Υπεύθυνης Δήλωσης.

Μόλις οι 5 εργάσιμες περάσουν, ο οφειλέτης πάει να παραλάβει την αναλυτική κατάσταση οφειλών του, και την πάει στο δικηγόρο του. 

Στο μεταξύ όμως, για να μη χάνεται καθόλου χρόνος, ο οφειλέτης καλό είναι υπογράψει και να πάει σε ένα ΚΕΠ ή ένα Αστυνομικό Τμήμα να θεωρήσει 

- τη σχετική εξουσιοδότηση προς το δικηγόρο του (κατέβασέ την εδώ), έτσι ώστε να μη χάνεται πολύτιμος χρόνος. 

- την υπεύθυνη δήλωση περί ειλικρίνειας (κατέβασέ την εδώ) που απαιτεί ο νόμος 

Γ) Μάθε την περιουσιακή σου κατάσταση 

Είπαμε πριν πως για να έχουμε ακριβή εικόνα και για τα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα του οφειλέτη. Για να γίνει αυτό πρέπει να είναι ενημερωμένος ο ίδιος ο οφειλέτης και να έχουμε αποδεικτικά στοιχεία για το δικαστήριο. 

Ο καλύτερος τρόπος λοιπόν, είναι να πάμε όλες τις φορολογικές δηλώσεις των τριών τελευταίων ετών (μαζί με τα Ε9) στο δικηγόρο μας. 

Δ) Δικαιολογητικά για ειδικές περιπτώσεις 

Επίσης, αν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη ή άλλες ειδικές συνθήκες καλό είναι να προσκομίζουμε σχετικά δικαιολογητικά. 

Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων δικαιολογητικών είναι: 

- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης όταν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη (ανήλικα), το οποίο παραλαμβάνεται αυθημερόν από το δήμο στον οποίο είμαστε γραμμένοι.

- Η βεβαίωση από τον ΟΑΕΔ σε περίπτωση ανεργίας (παραλαμβάνεται αυθημερόν από τον ΟΑΕΔ)

- Γνωμάτευση Ιατρικής Επιτροπής όταν υπάρχει κάποια αναπηρία (είτε του οφειλέτη, είτε κάποιου μέλους της οικογένειας).

- Βεβαίωση περί μη απολαβής εφάπαξ από το ασφαλιστικό σου ταμείο (πχ το ΝΑΤ) 

Μόλις κάνεις τα παραπάνω, είσαι έτοιμος να πας στο δικηγόρο σου. Μπορείς, όμως, προαιρετικά να κάνεις άλλη μία ενέργεια, η οποία θα δώσει ακόμα περισσότερα όπλα στο δικηγόρο σου για σε να υπερασπιστεί. 

Σημειώνουμε με κάθε έμφαση ότι το παρακάτω βήμα είναι υποχρεωτικό για τους οφειλέτες στους οποίους έχει επιδοθεί διαταγή πληρωμής, κατάσχεση κλπ

Ε) Πάρε αντίγραφο των συμβάσεων που έχεις υπογράψει. 

Η σύμβαση που έχεις υπογράψει με κάθε τράπεζα έχει μεγάλη νομική σημασία. Βάσει αυτής εκδίδονται οι διαταγές πληρωμής εις βάρος σου, και βάσει αυτής μπορεί ο δικηγόρος σου να αντλήσει χρήσιμες πληροφορίες για την υπεράσπισή σου.

Πιο εύκολο για να αναλάβεις τις συμβάσεις που έχεις υπογράψει είναι να υποβάλλεις την παραπάνω αίτηση στο υποκατάστημα στο οποίο είχες αναλάβει το δάνειο. 

Προσοχή!: επειδή η διαδικασία για το νόμο Κατσέλη έχει αυτοματοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, χρειάζεται να επισημάνετε στον υπάλληλο το σχετικό αίτημά σας γιατί πολλές φορές δεν κοιτάνε καν την αίτηση. Ίσως μάλιστα χρειαστεί να κάνετε ξεχωριστή αίτηση (σ’ αυτή την περίπτωση αντιγράφετε τις δύο τελευταίες γραμμές από την πιο πάνω αίτηση χορήγησης αναλυτικής κατάστασης οφειλών).

Σπυρίδων Αδάμ – Δικηγόρος Αθηνών – ΜΔΕ Ποινικών Επιστημών

Νομικά Ανάλατα http://nomika-analata.blogspot.com/2013/03/blog-post_14.html#ixzz2Ne18hO4n
https://www.facebook.com/groups/515819975096677
Follow us: @NomikaAnalata on Twitter