Έναν αναλυτικό οδηγό εργασίας για τους δημοσίους υπαλλήλους, αναφορικά με μέτρα που λαμβάνονται για τον κορωνοϊό, παρουσιάζει ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
Ύστερα από τις οδηγίες για τα δικαιώματα των εργαζομένων και τις υποχρεώσεις των εργοδοτών κατά τη διάρκεια της έξαρσης του κορωνοϊου, ο κ. Καρούζος παραθέτει την τετραλογία για τα δικαιώματα -καθώς και τις υποχρεώσεις- των δημοσίων υπαλλήλων.
Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση, από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 εξέδωσε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στην οποία περιγράφονται αναλυτικά όλα τα μέτρα που δύναται να τεθούν σε ισχύ για την καταπολέμηση της επιδημικής κρίσης του κορωνοϊού.
Κορωνοϊός: Η τετραλογία για τους δημοσίους υπαλλήλους
Ακολουθεί ο οδηγός τεσσάρων σημείων του εργατολόγου Γιάννη Καρούζου για τους δημοσίους υπαλλήλους και τα μέτρα που λαμβάνονται για τον κορωνοϊό:
ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΗ Η ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΜΟΥ Ή Η ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΩΝ ΡΕΠΟ ΜΟΥ;
Επιτρέπεται να μην χορηγείται, να περιορίζεται ή να ανακαλείται η κανονική άδεια προκειμένου να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες της υπηρεσίας, μετά όμως από έγκριση του οργάνου που προΐσταται εκείνου το οποίο είναι αρμόδιο για τη χορήγηση της άδειας. Αν τέτοιο όργανο δεν υπάρχει, αποφασίζει το αρμόδιο για τη χορήγηση της άδειας όργανο. Επομένως, ιδίως για το νοσηλευτικό – παραϊατρικό και ιατρικό προσωπικό, ενόψει της έκτακτης ανάγκης για την προστασία της δημόσιας υγείας, είναι νόμιμη η αναστολή των αδειών του.
Επισημαίνεται ότι η άδεια που δεν χορηγήθηκε κατ` εφαρμογή των ανωτέρω, χορηγείται υποχρεωτικά το επόμενο έτος.
Στον αντίποδα, δεν επιτρέπεται και είναι καθόλα παράνομη η περικοπή των «ρεπό» των συγκεκριμένων δημοσίων υπαλλήλων, υποχρεώνοντάς τους να παρέχουν υπηρεσίες αντί για πέντε ημέρες εβδομαδιαίως, έξι ή ακόμα και επτά.
2. ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΟΣ Ο ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΘΕΣΗΣ ΣΕ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΜΟΥ ΑΔΕΙΑ;
Ένα σοβαρό, με πρακτικές συνέπειες ερώτημα που έχει αναδειχθεί είναι αν δύναται το όργανο που προΐσταται και διοικεί ΝΠΔΔ, ή ο διοικητής ανεξάρτητης αρχής, να συμψηφίσει από τις ημέρες κανονικής άδειας του υπαλλήλου, εκείνες, κατά τις οποίες ο τελευταίος τεθεί σε καραντίνα, λόγω εμφάνισης συμπτωμάτων ή ταξιδιού στις επίμαχες χώρες τις Κίνας ή Ιταλίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 49 του Υπαλληλικού Κώδικα, η υπηρεσία, στην οποία ανήκει ο υπάλληλος, χορηγεί υποχρεωτικά σε αυτόν μέσα στο δεύτερο εξάμηνο κάθε έτους την κανονική άδεια που δικαιούται και αν ακόμα δεν την ζητήσει. Τονίζεται δε, ότι από την αιτιολογική έκθεση προκύπτει ότι ο προστατευτικός σκοπός της κανονικής άδειας, είναι η ανάπαυση του υπαλλήλου, η βελτίωση της αποδοτικότητάς του, επενεργώντας ευεργετικά τόσο στα συμφέροντα της υπηρεσίας όσο και του υπαλλήλου. Μάλιστα, άρνηση της υπηρεσίας να χορηγήσει κανονική άδεια στον υπάλληλό της, συνιστά παράνομη ενέργεια της υπηρεσίας, για την οποία τα διοικητικά δικαστήρια, έχουν επιδικάσει αποζημίωση στους τελευταίους.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, συμπεραίνεται ότι, απόφαση δημόσιας υπηρεσίας, η οποία αφενός θα θέτει υπαλλήλους που έχουν ταξιδέψει σε Κίνα ή Ιταλία, σε καραντίνα, υποχρεώνοντας τους σε αποχή από την υπηρεσία τους, αφετέρου όμως, θα συμψηφίζει τις ανωτέρω ημέρες απουσίας του υπαλλήλου με τις ημέρες κανονικής άδειας του, περικόπτοντας ουσιαστικά την τελευταία, είναι παράνομη, σε σφοδρή αντίθεση με τα κατοχυρωμένα δικαιώματα δημοσίων υπαλλήλων.
3. ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΙ ΜΙΣΘΟ ΑΝ ΑΝΑΣΤΑΛΕΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΜΟΥ;
Ο υπάλληλος δικαιούται μισθού σε κάθε περίπτωση κατά την οποίαν άνευ υπαιτιότητας του δεν παρέχει την υπηρεσία του. Ο μισθός του δημοσίου υπαλλήλου δεν θεωρείται αντάλλαγμα των παρεχομένων από αυτόν υπηρεσιών και επομένως ο υπάλληλος δικαιούται μισθού σε κάθε περίπτωση κατά την οποίαν άνευ υπαιτιότητας του δεν παρέχει την υπηρεσία του (ΕλΣυν 56/2011 ΠΡΑΞΗ-Τμ1).
Επομένως, είτε στην περίπτωση που ανασταλεί η λειτουργία της υπηρεσίας, είτε ο υπάλληλος κληθεί να μην προσέλθει σε αυτήν διότι εμφάνισε συμπτώματα ή νόσησε, ο τελευταίος δικαιούται κανονικά την καταβολή του μισθού του.
4. ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΗ Η ΕΠΙΤΑΞΗ ΜΟΥ;
Η επίταξη υπηρεσιών μπορεί να επιβληθεί αποκλειστικά σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης που προκλήθηκε από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Με απόφαση του Πρωθυπουργού, ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Υπουργού στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η αντιμετώπιση της αιτίας που προκάλεσε ανάγκη από τις αναφερόμενες στην παράγραφο 1, εξουσιοδοτούνται οι Υπουργοί ή οι Περιφερειάρχες να προβαίνουν, με απόφασή τους, σε επίταξη προσωπικών υπηρεσιών.
Η επίταξη πραγματοποιείται με «Φύλλα Επίταξης» που εκδίδονται από τις οικείες αστυνομικές, λιμενικές ή και πυροσβεστικές αρχές και επιδίδονται από όργανά τους, καθώς και από υπαλλήλους του Δημοσίου και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Όποιος καλείται να προσφέρει τις υπηρεσίες του κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού και είτε αρνείται να παραλάβει το σχετικό φύλλο επίταξης είτε αρνείται ή παραλείπει να εκτελέσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επίταξη, πέρα από την πειθαρχική ευθύνη, που υπέχει, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών.
Από την επίταξη απαλλάσσονται πρόσωπα που έχουν σωματική ή πνευματική αναπηρία ή άλλους λόγους υγείας, εφόσον αυτοί πιστοποιούνται με σχετική γνωμάτευση κλινικής δημόσιου νοσοκομείου.
*Ο Γιάννης Κ. Καρούζος είναι δικηγόρος - εργατολόγος με έδρα την Αθήνα
Ύστερα από τις οδηγίες για τα δικαιώματα των εργαζομένων και τις υποχρεώσεις των εργοδοτών κατά τη διάρκεια της έξαρσης του κορωνοϊου, ο κ. Καρούζος παραθέτει την τετραλογία για τα δικαιώματα -καθώς και τις υποχρεώσεις- των δημοσίων υπαλλήλων.
Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση, από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 εξέδωσε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στην οποία περιγράφονται αναλυτικά όλα τα μέτρα που δύναται να τεθούν σε ισχύ για την καταπολέμηση της επιδημικής κρίσης του κορωνοϊού.
Κορωνοϊός: Η τετραλογία για τους δημοσίους υπαλλήλους
Ακολουθεί ο οδηγός τεσσάρων σημείων του εργατολόγου Γιάννη Καρούζου για τους δημοσίους υπαλλήλους και τα μέτρα που λαμβάνονται για τον κορωνοϊό:
ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΗ Η ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΜΟΥ Ή Η ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΩΝ ΡΕΠΟ ΜΟΥ;
Επιτρέπεται να μην χορηγείται, να περιορίζεται ή να ανακαλείται η κανονική άδεια προκειμένου να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες της υπηρεσίας, μετά όμως από έγκριση του οργάνου που προΐσταται εκείνου το οποίο είναι αρμόδιο για τη χορήγηση της άδειας. Αν τέτοιο όργανο δεν υπάρχει, αποφασίζει το αρμόδιο για τη χορήγηση της άδειας όργανο. Επομένως, ιδίως για το νοσηλευτικό – παραϊατρικό και ιατρικό προσωπικό, ενόψει της έκτακτης ανάγκης για την προστασία της δημόσιας υγείας, είναι νόμιμη η αναστολή των αδειών του.
Επισημαίνεται ότι η άδεια που δεν χορηγήθηκε κατ` εφαρμογή των ανωτέρω, χορηγείται υποχρεωτικά το επόμενο έτος.
Στον αντίποδα, δεν επιτρέπεται και είναι καθόλα παράνομη η περικοπή των «ρεπό» των συγκεκριμένων δημοσίων υπαλλήλων, υποχρεώνοντάς τους να παρέχουν υπηρεσίες αντί για πέντε ημέρες εβδομαδιαίως, έξι ή ακόμα και επτά.
2. ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΟΣ Ο ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΘΕΣΗΣ ΣΕ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΜΟΥ ΑΔΕΙΑ;
Ένα σοβαρό, με πρακτικές συνέπειες ερώτημα που έχει αναδειχθεί είναι αν δύναται το όργανο που προΐσταται και διοικεί ΝΠΔΔ, ή ο διοικητής ανεξάρτητης αρχής, να συμψηφίσει από τις ημέρες κανονικής άδειας του υπαλλήλου, εκείνες, κατά τις οποίες ο τελευταίος τεθεί σε καραντίνα, λόγω εμφάνισης συμπτωμάτων ή ταξιδιού στις επίμαχες χώρες τις Κίνας ή Ιταλίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 49 του Υπαλληλικού Κώδικα, η υπηρεσία, στην οποία ανήκει ο υπάλληλος, χορηγεί υποχρεωτικά σε αυτόν μέσα στο δεύτερο εξάμηνο κάθε έτους την κανονική άδεια που δικαιούται και αν ακόμα δεν την ζητήσει. Τονίζεται δε, ότι από την αιτιολογική έκθεση προκύπτει ότι ο προστατευτικός σκοπός της κανονικής άδειας, είναι η ανάπαυση του υπαλλήλου, η βελτίωση της αποδοτικότητάς του, επενεργώντας ευεργετικά τόσο στα συμφέροντα της υπηρεσίας όσο και του υπαλλήλου. Μάλιστα, άρνηση της υπηρεσίας να χορηγήσει κανονική άδεια στον υπάλληλό της, συνιστά παράνομη ενέργεια της υπηρεσίας, για την οποία τα διοικητικά δικαστήρια, έχουν επιδικάσει αποζημίωση στους τελευταίους.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, συμπεραίνεται ότι, απόφαση δημόσιας υπηρεσίας, η οποία αφενός θα θέτει υπαλλήλους που έχουν ταξιδέψει σε Κίνα ή Ιταλία, σε καραντίνα, υποχρεώνοντας τους σε αποχή από την υπηρεσία τους, αφετέρου όμως, θα συμψηφίζει τις ανωτέρω ημέρες απουσίας του υπαλλήλου με τις ημέρες κανονικής άδειας του, περικόπτοντας ουσιαστικά την τελευταία, είναι παράνομη, σε σφοδρή αντίθεση με τα κατοχυρωμένα δικαιώματα δημοσίων υπαλλήλων.
3. ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΙ ΜΙΣΘΟ ΑΝ ΑΝΑΣΤΑΛΕΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΜΟΥ;
Ο υπάλληλος δικαιούται μισθού σε κάθε περίπτωση κατά την οποίαν άνευ υπαιτιότητας του δεν παρέχει την υπηρεσία του. Ο μισθός του δημοσίου υπαλλήλου δεν θεωρείται αντάλλαγμα των παρεχομένων από αυτόν υπηρεσιών και επομένως ο υπάλληλος δικαιούται μισθού σε κάθε περίπτωση κατά την οποίαν άνευ υπαιτιότητας του δεν παρέχει την υπηρεσία του (ΕλΣυν 56/2011 ΠΡΑΞΗ-Τμ1).
Επομένως, είτε στην περίπτωση που ανασταλεί η λειτουργία της υπηρεσίας, είτε ο υπάλληλος κληθεί να μην προσέλθει σε αυτήν διότι εμφάνισε συμπτώματα ή νόσησε, ο τελευταίος δικαιούται κανονικά την καταβολή του μισθού του.
4. ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΗ Η ΕΠΙΤΑΞΗ ΜΟΥ;
Η επίταξη υπηρεσιών μπορεί να επιβληθεί αποκλειστικά σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης που προκλήθηκε από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Με απόφαση του Πρωθυπουργού, ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Υπουργού στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η αντιμετώπιση της αιτίας που προκάλεσε ανάγκη από τις αναφερόμενες στην παράγραφο 1, εξουσιοδοτούνται οι Υπουργοί ή οι Περιφερειάρχες να προβαίνουν, με απόφασή τους, σε επίταξη προσωπικών υπηρεσιών.
Η επίταξη πραγματοποιείται με «Φύλλα Επίταξης» που εκδίδονται από τις οικείες αστυνομικές, λιμενικές ή και πυροσβεστικές αρχές και επιδίδονται από όργανά τους, καθώς και από υπαλλήλους του Δημοσίου και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Όποιος καλείται να προσφέρει τις υπηρεσίες του κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού και είτε αρνείται να παραλάβει το σχετικό φύλλο επίταξης είτε αρνείται ή παραλείπει να εκτελέσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επίταξη, πέρα από την πειθαρχική ευθύνη, που υπέχει, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών.
Από την επίταξη απαλλάσσονται πρόσωπα που έχουν σωματική ή πνευματική αναπηρία ή άλλους λόγους υγείας, εφόσον αυτοί πιστοποιούνται με σχετική γνωμάτευση κλινικής δημόσιου νοσοκομείου.
*Ο Γιάννης Κ. Καρούζος είναι δικηγόρος - εργατολόγος με έδρα την Αθήνα
